Krystalizacja miodu jest naturalnym procesem zamiany miodu z formy płynnej w stałą. Proces ten absolutnie nie wpływa na skład i jakość miodu. Wręcz przeciwnie to sygnał, że masz prawdziwy i dobrej jakości miód. Chcesz dowiedzieć się dlaczego miody przechodzą z patoki w krupiec? Jeśli tak, to zapraszam do artykułu. Dowiesz się z niego od czego zależy krystalizacja miodu oraz które miody krystalizują najszybciej, a które najwolniej.
Dlaczego miód krystalizuje?
Miód prosto z ula ma formę płynną tzw. patoka. Z upływem czasu przechodzi w formę stałą krupiec. Dojrzały miód zawiera około 80% cukrów i tylko około 20 % wody. Dlatego prędzej czy później musi przejście w formę stałą, czyli musi skrystalizować. Krystalizacja miodu jest procesem fizycznym (a nie chemicznym), dlatego proces ten nie ma żadnego wpływu na skład miodu. Oznacza to, że skrystalizowany miód nie traci żadnych składników odżywczych a od płynnego miodu różni się jedynie konsystencją.
Od czego zależy tempo krystalizacji miodu?
Krystalizacja jest procesem stopniowy. Miód najpierw mętnieje i gęstniej. Następnie wytwarzają się kryształki, które odpowiadają za przejście w krupiec. Krystalizuje postępuje od dna – gdzie miód jest najgęstszy, aż po wieczko słoika – gdzie miód jest najrzadszy.
Szybkość krystalizacja miodu zależy od wielu czynników, główne z nich:
-
Temperatura
Optymalna temperatura krystalizacji miodu zawiera się w granicach 16-18°C. W niższych temperaturach proces krystalizacji ulega stopniowemu zwolnieniu, a poniżej 0°C ulega zahamowaniu. A co się dzieje w wyższych temperaturach? W temperaturze powyżej 40°C kryształy ulegają rozpuszczeniu, a w temp 45°C i więcej giną całkowicie – przegrzany miód nigdy nie wraca do stałej postaci.
Jakie są idealne warunki do przechowywania miodu?
Miód powinno się przechowywać w chłodnym miejscu (nie więcej niż 18°C ) oraz w szczelnie zamkniętym pojemniku. Jeśli jednak nie zamierzamy długo otwierać miodu, wtedy do przechowywania miodu warto wybrać miejsce bez dostępu promieni słonecznych np. chłodną spiżarnię lub nieogrzewane pomieszczenie. Tam miód zachowa swoje właściwości i powoli będzie się krystalizował. A co z miodem, który spożywamy na bieżąco? Przecież w naszych pomieszczeniach coraz trudniej spełnić wyżej wymienione zasady. Często mamy większą temperaturę niż zalecane 18°C. Co w takim razie zrobić z miodem? Jeśli dany miód spożywamy na bieżąco to taki słoik z miodem może stać na kuchennym blacie. Nie straci swoich właściwości, a temperatura pozytywnie wpłynie na jego konsystencję – będzie go się łatwiej nabierać a jego smak i zapach będzie bardziej wyczuwalny.
-
Rodzaju miodu
Kolejnym czynnikiem po za temperaturą wpływającym na krystalizację jest rodzaj miodu. Generalna zasada jest taka: im większa zawartość glukozy, tym miód krystalizuje szybciej, a im mniejsza, tym więcej czasu potrzebuje do skrystalizowania. Przykładem szybkiej krystalizacji jest choćby miód rzepakowy, którego krystalizacja zaczyna się kilka dni po miodobraniu. Na drugim biegunie znajduje się choćby miód akacjowy, którego krystalizacja trwa nawet rok.
Które z miodów krystalizują najszybciej, a które najwolniej?
Każdy miód ma swoje indywidualne tempo krystalizacji. Poniżej dane o krystalizacji najpopularniejszych gatunków miodów.
Czas krystalizacji wybranych miodów odmianowych:
- miód akacjowy – długi okres krystalizacji, zazwyczaj około roku;
- miód rzepakowy – krystalizacja zaczyna się już w ciągu kilku dni po miodobraniu, po miesiącu miód powinien być całkowicie skrystalizowany;
- miód spadziowy – długi czas krystalizacji od pół roku nawet do roku;
- miód gryczany – krystalizacja w ciągu około 4-8 miesięcy;
- miód lipowy – krystalizacja w ciągu 2-4 miesięcy;
- miód wielokwiatowy – krystalizuje się w czasie od kilku tygodni do kilku miesięcy – zależy z jakiego nektaru roślin powstał .
Warto też dodać, że podany powyżej szacunkowy czas krystalizacji miodów dotyczy miodów przechowywanych w temperaturze wynoszącej 15-18°C Czas krystalizacji miodu może się wydłużyć w zależności od temperatury przechowywania miodu.